Zijn slimme kinderen lui?

Zo’n vier op de honderd mensen zijn hoogbegaafd. In de meeste klassen zit er dus minstens één kindje met een IQ van 130 of hoger. (Ter info: het gemiddelde IQ schommelt rond 100). Deze kinderen denken snel, zijn kritisch en tonen zich vaak erg creatief.

Lui of ongetraind? 

In de lagere school slurpen hoogbegaafde leerlingen de leerstof moeiteloos op: ze hoeven niet te studeren voor toetsen en hun huiswerk vraagt amper tijd. Maar wanneer de schooljaren — en dus ook de leerstof — vorderen, begint het wél moeite te kosten. En dan dreigen de eerste slechte cijfers te vallen. Omdat ouders en leraren de kinderen niet of weinig zagen studeren, volgt het verwijt: jullie zijn lui. Niets van aan, zeggen experts. De hoogbegaafde kinderen zijn niet lui, maar ongetraind: ze leerden hun potentieel niet op de juiste manier gebruiken.

Extra hindernissen

Wie hoogbegaafd is, heeft vaak ook last van faalangst. Na een eindeloze reeks ​‘tienen’ komt de eerste ​‘zeven’ als een teleurstelling, waardoor je bang wordt voor de volgende toets en ook die slecht aflegt. Weet de buitenwereld dat je hoogbegaafd bent? Dan hebben ze automatisch ook hoge verwachtingen. En dat blokkeert je. Want wat als het eens niet lukt? Die onzekerheid uit zich al in de kleuterschool. Hoogbegaafde kleuters leggen de lat voor zichzelf zo hoog, dat ze een opdracht liever niet dan ​‘fout’ of ​‘onvolledig’ doen. Wat opnieuw vaak als lui wordt aanzien.

Mentale weerbaarheid

Experts in hoogbegaafdheid hameren erop dat slimme kinderen uitgedaagd moeten worden — niet alleen op het vlak van intelligentie, maar ook op dat van mentale weerbaarheid. Ze moeten hun grenzen leren verleggen, leren doorbijten op moeilijke momenten (die ze tot dan niet meemaakten) en leren falen. Ze moeten ontdekken dat iets bereiken tijd kost.

Vergelijk het met een jong sporttalentje: voor hij of zij de nieuwe ​‘Lukaku’ of ​‘Clijsters’ is, wordt er hard getraind. Tijdens wedstrijden leren die sportertjes omgaan met verlies en frustratie, wat ze meteen ook mentaal sterk maakt. Precies wat er ook met jonge brein-talentjes moet gebeuren.

Meer weten?

Check het Universiteit van Vlaanderen-college van dr. Kieboom, een autoriteit op het vlak van hoogbegaafdheid: www​.universiteitvanvlaanderen​.be/​c​o​l​l​e​g​e​/​b​e​n​-​j​e​-​s​o​m​s​-​z​o​-​l​u​i​-​o​m​d​a​t​-​j​e​-​t​e​-​s​l​i​m​-bent