Een platgedrukte bol
Welke atlas je ook doorbladert, er bestaat geen enkele wereldkaart die volledig correct is. De wereld is nu eenmaal een driedimensionale bol. Daar kan je geen plattegrond van maken zónder vertekeningen.
Door de geschiedenis heen bestudeerden cartografen verschillende manieren om de ronde wereld toch op een platte kaart te krijgen. Bijvoorbeeld via een cilinderprojectie, waarbij de kaart zich als een koker rond de wereldbol plooit en gelijk loopt met de evenaar. Of via een kegelprojectie, waarbij de aardbol op een kegel wordt geprojecteerd. Verschillende mogelijkheden, maar steeds schort er wel iets aan: ofwel kloppen de oppervlaktes niet, ofwel de hoeken niet, ofwel de vormen niet, …
De kaart van Mercator
De wereldkaart die wij het best kennen, is de Mercatorkaart. Ze werd zo’n 450 jaar geleden gemaakt door de Vlaamse cartograaf Gerardus Mercator. In 1569 ontwikkelde hij een wereldkaart die een grote betekenis had voor de scheepvaart. Dat komt omdat zijn kaart de hoeken correct weergeeft. Handig voor een schipper, want volgt hij een constante koers op zijn kompas? Dan legt hij op de Mercatorkaart een rechte lijn af. Heel wat jaren later is de kaart daarom ook geschikt voor moderne uitvindingen zoals een gps of Google Maps.
Juiste vorm, foute maat
De reden waarom de Mercatorkaart vandaag nog zo populair is? De vorm van de landen en continenten ziet er net-als-echt uit. Maar hoewel hun vorm klopt, doet hun grootte dat niet. De gebieden die tegen de polen liggen worden uitgerekt en groter weergegeven dan de landen rond de evenaar. Daardoor lijkt het dat Groenland haast net zo groot is als Afrika, terwijl het in werkelijkheid liefst 14 keer kleiner is.
Juiste maat, foute vorm
Op de Mercatorkaart worden vooral Europa en de Verenigde Staten groter voorgesteld dan ze zijn, waardoor ze belangrijker lijken dan alle andere gebieden. Daarom wordt er wel eens gepleit voor een ander kaartmodel: de Gall-Petersprojectie. Die geeft de werkelijke verhouding tussen de verschillende werelddelen beter weer, met de correcte oppervlaktes (Afrika en Zuid-Amerika zien er plots een heel stuk groter uit), maar de foute vormen.
Wat klopt dan wel?
Benieuwd naar welk land het grootst is? Op de www.thetruesize.com leg je verschillende landen naast elkaar en vergelijk je hun afmetingen. Zo ontdek je ook het antwoord op de vraag of Congo nu groter of kleiner is dan West-Europa. Spoiler: beide zijn ongeveer even groot. Straffer nog: heel Europa plus China, Japan en de VS passen samen in Afrika. Van een vertekend wereldbeeld gesproken.
Gebeten door wetenschap? Plan een dagje Technopolis!
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht