Waarom is er nog geen vaccin tegen corona?

Een vaccin ontwikkelen lukt niet zomaar in één-twee-drie. Eerst moet de genetische code van het virus ontrafeld worden, om op basis daarvan een middel te ontwikkelen dat het virus kan uitschakelen. Eens dat gevonden is, moet er ook nog eens getest worden of dit middel werkt bij mensen en veilig gebruikt kan worden. Vaak nemen die onderzoeken en studies meerdere jaren in beslag.

Hoogste versnelling

Omdat het coronavirus een wereldwijde pandemie veroorzaakte, wordt er met man en macht gewerkt om snel een vaccin op de markt te krijgen. Begin januari 2020 hadden Chinese wetenschappers al de genetische code achter SARS-CoV2 ontrafeld en besloten ze die meteen publiek te maken, zodat alle wetenschappers ermee aan de slag konden. Op dit moment zijn er dan ook zo’n 35 internationale onderzoeksteams, onder andere in de Verenigde Staten, Duitsland en België, op zoek naar een vaccin.

Hoe maak je zo’n vaccin?

Een vaccin kan op verschillende manieren gemaakt worden. Onderzoekers maken hiervoor gebruik van de nieuwste genetische technieken. Sommige stoppen kleine sequenties van de genetische code van het coronavirus in een onschuldig virusje. Door mensen met zo’n gemanipuleerd virus te besmetten, misleiden ze het afweersysteem en kunnen ze het antistoffen laten ontwikkelen tegen het coronavirus. Anderen gebruiken stukjes DNA of mRNA met bepaalde sequenties van het coronavirus die ze rechtstreeks inspuiten. Onze cellen nemen dan deze genetische informatie op en maken eiwitten aan die een immuunreactie veroorzaken.

Wat zijn de volgende stappen?

Zodra de onderzoekers een mogelijk vaccin uitgewerkt hebben, proberen ze dat eerst uit bij dieren om de veiligheid en werkzaamheid te testen. Als dat allemaal positief verloopt, gaan de onderzoekers een volgende fase in: het prototype wordt dan getest op gezonde vrijwilligers. Loopt dat goed? Dan breiden ze de tests uit naar meer proefpersonen. Daarbij wordt gecheckt of het vaccin voldoende antistoffen opwekt, hoeveel dosissen nodig zijn en hoe lang het beschermt. 

Doorliep het vaccin alle testfasen en komt het in aanmerking om te gebruiken op grote schaal? Dan moet het — in het geval van het corona-vaccin — ook nog eens in grote hoeveelheden geproduceerd worden. Iets wat alleen de farmareuzen aankunnen. Verwacht wordt dat tegen de zomer van 2021 een corona-vaccin klaar is om te produceren en te verdelen op grote schaal.