Waarom een dokter ooit aan een gat in de maag likte?

Hoewel artsen in het begin van de 19de eeuw een goed zicht hadden op de bouw van het menselijk lichaam, wisten ze nog maar weinig over de werking van onze organen. Tot er een man met een gat in zijn maag opdook en een arts eraan likte. Een geschenk voor de medische wetenschap.
Dokter2

Dokter William Beaumont was chirurg in het Amerikaanse leger en gestationeerd op Mackinac Island, toen hij in de lente van 1822 werd opgeroepen om een Canadese pelsjager met een schotwond te verzorgen. Alexis St. Martin was tijdens een eendenjacht per ongeluk neergeschoten. Het geweer had een lading hagel door de linkerzijde van zijn buik gevuurd, waardoor twee ribben braken en zijn linkerlong scheurde.

Uniek zicht op de maag

Dokter Beaumont kon de man redden, maar St. Martin bleef achter met een gapend gat in zijn maag. De arts sloeg er niet in om de wonde helemaal te sluiten. Vreselijk voor St. Martin, maar een fantastische opportuniteit voor dokter Beaumont. In een tijd waarin nog bijna niets geweten was over onze spijsvertering, kreeg de arts een uniek zicht op de activiteiten van onze maag.

De smaak van maagsap

Omdat Alexis St. Martin niet opnieuw aan de slag kon als pelsjager, kreeg hij een nieuwe job aangeboden: die van proefkonijn. Overdag werd hij huisknecht bij Beaumont en buiten de uren liet hij zich door de arts observeren.

Beaumont keek toe wanneer St. Martin at en zag hoe zijn maag het eten verteerde. Hij hing zakjes eten in het maaggat om de verschillende verteringsfasen te onderzoeken, en — jawel — hij likte zelfs aan de binnenzijde van de maag, waardoor hij ontdekte dat er pas een zure smaak kwam als de vertering startte. Zo kon de arts aantonen dat maagsap enkel wordt afgescheiden als reactie op voedsel en dat het zich niet, zoals tot dan gedacht, ophoopt tussen de maaltijden. De arts weerlegde ook het idee dat honger wordt veroorzaakt door het tegen elkaar wrijven van de maagwanden.

Basis van de maag-fysiologie

Alles bij elkaar kon de arts zo’n 200 experimenten uit op St. Martin uitvoeren over een periode van tien jaar. Zijn verhandeling over dit onderwerp Experimenten en observaties van het maagsap en de fysiologie van de spijsvertering’ werd gepubliceerd in 1833 en legde de basis voor onze huidige kennis van de maagwerking. Allemaal dankzij een dokter die een maagwonde niet kon dichtmaken en er zelfs — tamelijk onethisch — aan besloot te likken.