Moordende muren en gifgroen gevaar

Maagkanker… Of toch niet?

Nadat Napoleon in 1815 verslagen werd tijdens de Slag bij Waterloo, werd hij door de Britten verbannen naar het afgelegen eiland Sint-Helena. Daar stierf hij op 5 mei 1821 aan maagkanker. Maar is dit effectief de échte doodsoorzaak? Sommige wetenschappers beweren van niet. Volgens hen is het namelijk veel waarschijnlijker dat Napoleon vergiftigd werd door… zijn behangpapier.

Gifgroen goedje

Het befaamde behangpapier van Napoleons gevangenisverblijf was Scheele-groen — genoemd naar de Zweedse chemicus die dit glanzend groene pigment ontwikkelde. Dit fraaie pigment was destijds bijzonder populair en felbegeerd, maar bevatte het toxische element arseen. Toen toxicoloog Patrick Kintz in 2007 een ongewoon hoge dosis arseen in Napoleons haar aantrof, ging er dan ook onmiddellijk een belletje rinkelen. Zijn conclusie? Door de warme weersomstandigheden op Sint-Helena, verdampte de toxische verf in Napoleons vertrekken, waardoor arseen vrijkwam en in het lichaam van de keizer terechtkwam.

Of ging het toch anders?

Verdampte deze toxische verf door de warmte op Sint-Helena? Het zou best wel eens kunnen: Of toch niet…? Zo beweren andere wetenschappers dat Napoleon arseen in zijn haar kreeg door het conserveringsmiddel waarmee hij na zijn dood werd gebalsemd — ook daarin zat het giftige goedje. Anderen wijzen dan weer naar het haargroeimiddel van de ijdele Napoleon: ook dat bevatte arseen en dus smeerde Napoleon al 15 jaar lang giftige chemische elementen op zijn hoofd. Zonder eraan te sterven.

Definitief uitsluitsel?

Hoe kwam één van de meest legendarische keizers uit de hele geschiedenis precies aan zijn einde? We zullen het waarschijnlijk nooit zeker weten. Wat we wél weten, is dat arseen inderdaad erg giftig is. Het wordt dan ook gebruikt in rattengif en insecticiden. Word je als mens blootgesteld aan hoge concentraties arseen? Dan kan dit onder meer longirritaties, huidstoornissen en onvruchtbaarheid veroorzaken. En ook maagirritaties en kanker … Waaraan was Napoleon nu weer officieel gestorven?