Kosmos Airlines

Is er echt géén geluid in de ruimte?

“Niet schreeuwen bij een noodgeval, want niemand hoort je in de ruimte.” Die handige raad krijg je aan de start mee. Gek he, dat niemand je dan kan horen?! Dat komt omdat geluiden eigenlijk trillingen zijn. Die trillingen hebben lucht, water of een andere stof nodig zijn om zich te verplaatsen. Dus om bijvoorbeeld van jouw mond naar de oren van je (groot)ouders of vrienden te reizen.

Maar… het grootste deel van de ruimte is vacuüm. Er is geen lucht. De trillingen kunnen zich dus niet verplaatsen. Je kan wel roepen, maar de trillingen bereiken niemands oren meer.

Is er dan hélemaal geen geluid in de ruimte? Nee, op sommige plekken zweven er wel gaswolken. Dankzij die gasdeeltjes kan geluid wel voortplanten.

Kan je kunstmatig zwaartekracht opwekken?

Als je reist door de ruimte is er geen zwaartekracht. Normaal ga je dus zweven. Maar wist je dat je ​‘zwaartekracht’ kan opwekken door het ruimteschip steeds te laten ronddraaien? Daardoor word je tegen het schip gedrukt. Je kan het wat vergelijken met het ronddraaien van een emmer met water. Dan valt het water ook niet uit de emmer en wordt het tegen de rand gedrukt.

Kan je energie opwekken door met je voeten te stampen?

Het ruimteschip heeft alternatieve energie nodig: jullie! Stampen maar. Wist je dat je ook echt stroom kan opwekken met beweging? Dat kan met piëzo-elektrische kristallen. Dat zijn kristallen die stroom opwekken als je erop drukt. Je vindt ze al terug in sommige dansvloeren. Als mensen erop dansen, wekken ze stroom op en licht de dansvloer op in allerlei toffe kleuren.

Kan je sneller dan het licht reizen?

Om sneller dan het licht door het universum te reizen, gebruiken we onze ​‘warp-motoren’. Die technologie – die je misschien kent van Star Trek – bestaat jammer genoeg (nog) niet.

Kan je naar Mars reizen?

Er stonden al mensen op de maan, maar nog niet op Mars. Al komt dat vast nog. Er zijn heel wat landen en organisaties die mensen naar Mars willen sturen. Zo ontwikkelt het bedrijf SpaceX van Elon Musk een nieuwe mega-raket: Starship. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft dan weer haar Space Launch System-raket. Die ziet er zo uit:

De eerste bemande vlucht naar Mars zal waarschijnlijk ergens in de jaren 2030 vertrekken. Nog even geduld dus.

Kan je een asteroïde vernietigen?

Tijdens de stop redden we het Marsrovertje door een asteroïde te vernietigen. Deden we dat al echt? Nee, maar NASA is er in 2022 wel in geslaagd om een asteroïde van baan te doen veranderen. Ze beschoten die niet met lucht zoals in de show, maar met het onbemand ruimtetuig DART. Dat ruimtetuig lieten ze doelbewust inslaan op de asteroïde en zo veranderde die van koers. DART-missie geslaagd!

Zijn wij allemaal gemaakt van sterrenstof?

Ja hoor! Zonder sterren was jij niet geboren. Wij, alles op aarde, en zelfs de aarde zelf, bestaan uit sterrenstof.

In het begin bestond het heelal uit gassen: waterstof- en heliumdeeltjes. Die gassen stortten onder hun eigen gewicht ineen tot een dichte wolk. Daarin werden de gasdeeltjes zo sterk tegen elkaar aan gedrukt dat ze nieuwe, zwaardere deeltjes vormden. Zo werden de eerste sterren geboren.

Sterren spuwen hun deeltjes, of hun​‘stof’, weer de ruimte in als ze doodgaan. Dat stof vormt op zijn beurt dan weer nog zwaardere deeltjes in nieuwe sterren. Zo ontstaat bijvoorbeeld koolstof, calcium en ijzer. En niet alleen nieuwe sterren worden geboren uit dat stof, maar ook planeten en levende organismen.

Hoe ziet een supernova eruit?

Wat een mooie kleuren bij zo’n supernova. De kleuren die je op beeld ziet, zijn wel anders dan wat je in het echt zou zien. We gaven de verschillende elementen (zuurstof, waterstof, zwavel,…) die worden weggeblazen bij de ontploffing allemaal een ander kleurtje.

Dat gebeurt heel vaak bij ruimtefoto’s. Ze worden bewerkt. Zo krijgen bv. verschillende soorten onzichtbare straling, zoals infrarood- en UV-straling, ook een kleur. Je ziet dus meer in een ruimtefoto dan in het echt.

Hierboven zie je de Krabnevel, het restant van een supernova. De oranje delen zijn voornamelijk waterstof, de rode zijn zuurstof en het groen is zwavel.

Wat gebeurt er als je in een zwart gat valt?

In onze show kom je ‑gelukkig- terug op Aarde terecht, maar in het echt overleef je zo’n zwart gat niet. Door de enorme krachten zou je veranderen in een heel lange sliert. Net een spaghettisliert. Dat noemen wetenschappers ​“spaghettificatie” (ja, echt waar). Astronomen zagen het al gebeuren bij een ster.

Er zijn wetenschappers die denken dat een zwart gat wel eens een tunnel kan zijn tussen universums. De materie die in het zwarte gat valt, gutst er langs de andere kant terug uit. Uit een ​“wit gat”. Dat is het tegenovergestelde van een zwart gat: het slokt geen materie op, maar spuwt het uit. Maar zeker weten we dat nog niet. 

Er valt dus nog heel wat te ontdekken in de ruimte. Vond je de show en deze blog interessant? Dan is ruimte-onderzoek misschien iets voor jou!