Hoe slecht zijn bitcoins voor het klimaat?

Wat is de bitcoin?

De bitcoin is een virtuele munt: geen muntstuk of geldbriefje, maar een stukje ​‘computercode’ met een bepaalde waarde. De bitcoin werd in 2008 bedacht door Satoshi Nakamoto — een onbekende programmeur (of misschien wel meerdere programmeurs) van wie we de ware identiteit niet kennen. De eerste echte bitcoin-transactie vond in 2009 plaats.

Anders dan ​‘echt’ geld, is er geen controle op de bitcoin door een centrale bank of een overheid. Met bitcoins is er dus geen bank nodig om digitale transacties uit te voeren. De transacties worden geverifiëerd door mensen die complexe berekeningen ontcijferen — dat heet ​‘minen’ in het jargon. Al die transacties worden dan bijgehouden in een groot virtueel ​‘kasboek’: de blockchain.

Bitcoin slurpt energie

Om een bitcoin te ​‘minen’ heb je gespecialiseerde hardware, ontzettend veel computerkracht én veel elektriciteit nodig. ​‘Miners’ krijgen in ruil voor hun berekeningen zelf nieuwe bitcoins. Sommigen proberen hun winst te verhogen door grote aantallen computers te verbinden met het netwerk. Die ​‘mining farms’ slurpen pas echt veel energie, met een fikse CO₂-uitstoot en stevige klimaatimpact als gevolg.

Meer dan heel België

Volgens een schatting van de Britse universiteit van Cambridge verbruikt het bitcoin-netwerk jaarlijks zo’n 135 terawattuur (TWh) elektriciteit. Dat is flink meer dan alle Belgen samen (goed voor 82 TWh) en ook meer dan wat ze in Nederland, Argentinië of in de Verenigde Arabische Emiraten verbruiken.

Aan het huidige mining-tempo wordt geschat dat het netwerk van de digitale munt in 2022 zo’n 200 TWh zal verbruiken. Dat is evenveel als het verbruik van alle datacenters ter wereld (dus alles van Google, Apple, Facebook…) samen.

Steeds meer stroom

Hoe populairder de bitcoin wordt, hoe meer mensen de digitale munt willen ​‘minen’. Maar als er meer mensen op het netwerk komen, worden de berekeningen voor die digitale ontginning automatisch complexer, waardoor er weer meer rekenkracht van meer computers nodig is, wat dus nog meer energie vraagt.

Samen met de waarde stijgt dus ook het energieverbruik van de bitcoin, dat vandaag dan ook al drie keer hoger ligt dan vijf jaar geleden. In de toekomst zou het minen van bitcoins — en andere cryptomunten – zelfs black-outs kunnen veroorzaken in landen met een minder robuust elektriciteitsnetwerk.

Groener goud?

Om de impact van de bitcoin te verkleinen, zou je de meest energie-intensieve vorm van bitcoin mining kunnen verbieden. Een andere optie is om meer in te zetten op hernieuwbare energie. Momenteel gebeurt maar zo’n 39% van al het minen met groene stroom, dus dat kan beter!