Hoe (on)gezond is koffie?

Velen kunnen de dag niet starten zonder. Een kopje koffie kikkert je dan ook echt op. De cafeïne die van nature in de koffieboon zit, gijzelt de receptoren in je hersenen die normaal een signaal ontvangen van het molecuul adenosine dat je moe maakt. Door dat signaal te blokkeren, zorgt koffie voor een oppeppend effect.

Shotje koffie

Oppeppend? Ja, je leest het goed. Cafeïne wordt wel eens een drug genoemd. Het heeft stimulerende effecten en kan tot lichamelijke en geestelijke afhankelijkheid leiden. Al is de kans op verslaving gelukkig eerder klein. 

Wie dagelijks veel koffie drinkt, krijgt mogelijk wel afkickverschijnselen wanneer er een koffievrije dag volgt. Zo kan je je slaperiger voelen en last krijgen van hoofdpijn. Dat komt omdat koffiedrinkers meer adenosine-receptoren aanmaken om tegen de dagelijkse dosis cafeïne in te gaan.

Hartverwarmend

Wie veel koffie drinkt, kan dat voelen aan zijn hartslag. Door de cafeïne schiet die, samen met de bloeddruk, de hoogte in. Er werd dan ook lang gedacht dat koffie hart- en vaatziekten veroorzaakte. Iets wat oudere wetenschappelijke studies ook bevestigden. Alleen hielden die geen rekening met de andere slechte gewoontes die fervente koffieslurpers er soms op nahouden, zoals roken. 

Meer recent onderzoek doet dat wel en wijst uit dat gematigde koffiedrinkers (3 tot 4 kopjes per dag) minder kans op hart- en vaatziekten hebben dan mensen die geen koffie drinken. 

Vol antioxidanten

Cafeïne is natuurlijk ook niet het enige chemische stofje in koffie. Het bevat wel meer dan duizend stoffen, waaronder heel wat antioxidanten. Goed nieuws, want die antioxidanten beschermen ons lichaam tegen vrije radicalen. Dat zijn moleculen die onze cellen en weefsels kunnen beschadigen. 

Koffie als medicijn?

Intussen staat dan ook vast dat koffie niet per se schadelijk is. Integendeel: het lijkt vooral een gunstige invloed te hebben. Zo zouden koffiedrinkers minder kans hebben op diabetes type 2 en de ziekte van Parkinson en Alzheimer. 

Ook bij bepaalde kankers lijkt koffie een beschermende functie te hebben: een onderzoek van Harvard Medical School — waarbij twintig jaar lang meer dan honderdduizend mannen en vrouwen werden gevolgd — stelde vast dat de koffiedrinkende vrouwen minder kans liepen om huidkanker te ontwikkelen.

Koppen per dag

Je moet nu niet meteen liters koffie beginnen slurpen! Er blijft natuurlijk cafeïne inzitten en die stof neem je best maar met mate op. Zo’n 400 milligram per dag is het maximum voor volwassenen. Dat betekent — afhankelijk van hoe sterk je jouw koffie zet — zo’n 3 à 4 koppen per dag. Wel opletten: voor zwangere vrouwen en kinderen ligt het maximum lager. 

Daarnaast mag je niet vergeten dat ook theeblaadjes en sommige frisdranken cafeïne bevatten. Zelfs in cafeïnevrije koffie zit nog zo’n 4 milligram per tas.