Het laxeermiddel van de Paus zijn olifant

Toen arbeiders in 1962 graafwerken uitvoerden op een binnenplaats van het Vaticaan deden ze een wel erg eigenaardige vondst: ze botsten op zeer grote dierenbotten. Na onderzoek bleken het de eeuwenoude botten van een Aziatische olifant te zijn. Maar hoe was dit dier in Italië terechtgekomen?

Diplomatieke gift

Toen Giovanni de’ Medici in 1513 aantrad als paus Leo X besloot de koning van Portugal, Emanuel I, hem gunstig te stemmen met een scheepslading waardevolle geschenken. Het pronkstuk: een Aziatische olifant genaamd Hanno. Het dier veroverde meteen het hart van de paus. Leo X vertroetelde de olifant, gaf hem een eigen optrekje in het Vaticaan en maakte er tochtjes mee.

Laxeermiddel met goud

In juni 1516 werd Hanno echter ernstig ziek: hij kampte met ademhalingsproblemen en buikkrampen. De artsen stelden een complete darmverstopping vast. Om dat aan te pakken, gaven ze een laxeermiddel dat – niet ongebruikelijk in die tijd – verrijkt werd met goud. Dat deed echter meer kwaad dan goed. Kort erna overleed Hanno dan ook. Leo X liet hem begraven op de binnenplaats waar zijn botten eeuwen later zouden worden gevonden.

De Reformatie

Een jaar na de dood van Hanno publiceerde Maarten Luther zijn beroemde 95 stellingen waarin hij de wantoestanden van de katholieke kerk aan de kaak stelt. Ook zijn volgers klaagden daarna de decadentie, corruptie en inhaligheid van het pausdom aan. Het feit dat de kerkelijke leider een exotische olifant als huisdier had gehad, waarmee hij ongegeneerd had gepronkt, werd als hét voorbeeld daarvan gezien. Zo vormde Hanno de basis voor een van de eerst gepubliceerde kritieken tegen de katholieke kerk.

Deze protestantse Reformatie leidde uiteindelijk tot de splitsing van de kerk, waarbij het protestantisme een belangrijke stroming werd naast het rooms-katholicisme. Verbazingwekkend genoeg heeft een olifant dus geholpen om dit op gang te brengen.

Gebeten door wetenschap? Plan een dagje Technopolis!

Koop je tickets

Boek je klasbezoek

Bronnen

• https://​www​.smithsonianmag​.com/​s​m​a​r​t​-​n​e​w​s​/​t​h​e​r​e​s​-​e​l​e​p​h​a​n​t​-​b​u​r​i​e​d​-​b​e​n​e​a​t​h​-​v​a​t​i​c​a​n​-​1​8​0​9​5​7013/
• https://​theconversation​.com/​t​h​e​-​o​s​t​e​n​t​a​t​i​o​u​s​-​s​t​o​r​y​-​o​f​-​t​h​e​-​y​o​u​n​g​-​p​o​p​e​-​l​e​o​-​x​-​h​i​s​-​p​e​t​-​e​l​e​p​h​a​n​t​-​t​h​e​-​c​a​r​d​i​n​a​l​-​h​e​-​k​i​l​l​e​d​-​a​n​d​-​h​i​s​-​a​n​a​l​-​f​i​s​t​u​l​a​-​1​71499
• https://www.atlasobscura.com/articles/a‑16^th-century-pope-buried-his-pet-elephant-under-the-vatican