Hebben insecten superkrachten?

Driekwart van alle dieren op onze planeet is een insect. Het gaat vaak om vreemde beestjes met al even bijzondere talenten. Sommige insecten kunnen namelijk van gedaante wisselen, over water lopen, lang overleven zonder hoofd, … Kortom, het zijn echte superhelden. 

Camouflage

Een echte superheld herken je aan z’n outfit: met zijn superheldenpak verbergt hij wie hij is. Insecten gaan nog wat verder. Zij camoufleren zich zo goed dat ze haast onzichtbaar worden. Zo sluipen ze, als een echte ninja, onopgemerkt voorbij en vermijden ze aanvallen. 

Wandelende takken en wandelende bladeren beschermen zich bijvoorbeeld door er nét zo uit te zien als een echt takje of blaadje. Ze bewegen zich ook zo: ze wiegen heen en weer en gaan erg langzaam, zodat ze net een twijgje of blaadje lijken dat waait in de wind. En ook de orchidee-bidsprinkhaan kan zich ontzettend goed vermommen. Zijn vier looppoten lijken net de bloemblaadjes van een orchidee. Zo verstopt het dier zich op de bloem en wacht het op zijn prooi. Moehahahaaaa….

Gedaanteverwisseling

Sommige insecten kunnen dan weer van gedaante veranderen. Denk maar aan de rups die zich verpopt tot vlinder. Maar ook andere insecten, zoals oorwormen, libellen en wantsen, zijn gedaanteverwisselaars. Al gebeurt dat dan wel stukje bij beetje: om de zoveel tijd barsten ze uit hun te kleine pantser en stoppen ze zichzelf in een nieuw, groter jasje mét nieuwe eigenschappen, zoals vleugels of een ander kleurtje. 

Waarom ze van uiterlijk veranderen? Omdat ze als jonge dieren andere dingen moeten kunnen dan als volwassen exemplaren. Eerst moeten ze vooral veel kunnen eten en groeien, daarna moeten ze een partner vinden en zorgen voor nakomelingen. 

Straffe superkrachten

Natuurlijk heeft elke superheld ook zijn eigen superkracht. Dat is bij insecten niet anders. Zelfs een ​‘doordeweekse’ mug heeft er een: dankzij haar waanzinnig straf reukvermogen kan ze een mens al vanop 50 meter afstand ruiken.

De schaatsenrijder — een insect van ongeveer een centimeter groot met erg lange, dunne poten — heeft dan weer een Bijbel-achtige superkracht: hij kan over water lopen. Dat komt door de oppervlaktespanning van water. De waterdeeltjes trekken elkaar zo sterk aan dat er aan het oppervlak een soort van vlies ontstaat. Dankzij de kleine waterafstotende haartjes op zijn poten, kan de schaatsenrijder daarop blijven staan. 

Machtige wapens

Geen superkrachten? Dan is er wel een machtig wapen. Ook insecten hebben vaak zo’n wapenarsenaal. Zoals de scherpe angel van wespen, bijen, hommels, maar ook sommige mieren. Daarmee kunnen ze gif in hun tegenstander spuiten. Als het vrouwtjes zijn tenminste, want een angel ontstaat uit de legbuis om eieren mee te leggen en dat hebben mannelijke insecten natuurlijk niet. 

Op de angel van honingbijen zitten trouwens ook kleine weerhaakjes. Na het prikken verliest de honingbij daardoor haar angel en sterft ze. 

Onverwoestbaar

Ondanks hun superkrachten lopen insecten wel een risico dat superhelden uit films (behalve Ant-man) niet hebben: ze zijn zo klein dat ze makkelijk verpletterd raken. Daar vond de ironclad kever iets op: hij is uitgerust met een supersterk schild. Noem hem dus gerust de Captain America onder de insecten. Zelfs als deze kever door een auto wordt overreden, zet hij daarna rustig zijn wandelingetje voort. 

Nog straffer is de kakkerlak. Dit oersterke beestje kan praktisch overal leven én overleven — van in het regenwoud tot op de Mount Everest. Ook in de tijd van de dinosaurussen waren ze er al: ze kruipen hier al meer dan 200 miljoen jaar rond. Kakkerlakken kunnen wel liefst een maand zonder eten. Maar dat niet alleen, ze kunnen zelfs een paar weken voortleven zonder hoofd. Ze overleven dus in de moeilijkste omstandigheden. 

Activeer superkracht

Waanzinnig toch, wat die wriemelende kriebelbeestjes en zoemende fladderdiertjes allemaal kunnen?! Ze fascineren wetenschappers dan ook mateloos. Die bestuderen de insecten in detail om zo nieuwe toepassingen te vinden. Die aanpak heet biomimicry: het overnemen van slimme biologische ideeën en die omzetten naar nuttige oplossingen voor de mens. Welke eigenschap van een insect zou jij ook voor jezelf handig vinden? Welke uitvinding bedenk jij?