Een portie mammoet?

De gehaktbal die het Australische voedingsbedrijf Vow begin 2023 voorstelde aan het grote publiek was gigantisch. Zo groot als een kinderkopje. Toch was het niet de grootte van de snack die indruk maakte, wél de ingrediënten. De gehaktbal was immers gemaakt van het vlees van een wolharige mammoet – een dier dat duizenden jaren geleden uitstierf.

Om de mammoet-gehaktbal te maken gebruikten wetenschappers mammoet-DNA en vulden ze dat aan met DNA van een nog levende nauwe verwante: de Afrikaanse olifant. Dat werd vervolgens in de stamcellen van een schaap geplaatst.

Verboden te eten

Of we binnenkort een mammoet-bouletje kunnen bestellen in de frituur valt echter nog af te wachten. Voorlopig mocht nog niemand proeven van het stukje prehistorisch dier, omdat de eiwitten duizenden jaren geleden verdwenen en het niet zeker is hoe ons immuunsysteem erop zou reageren.

Bovendien is een portie mammoet in Europa nog verboden. De Europese voedselautoriteiten keurden, anders dan hun collega’s in de VS en Singapore, nog geen énkel kweekvleesproduct goed voor consumptie. De mammoet-gehaktbal werd dan ook niet gemaakt om op te eten, maar wel om de Europese overheden tot actie aan te manen. Volgens sommige experts is kweekvlees (vlees dat in een lab gemaakt wordt uit dierlijke cellen, en dus zonder dieren te moeten slachten) immers dé toekomst omdat het dier- en milieuvriendelijk is. Het zou veel grondstoffen kunnen uitsparen en een oplossing kunnen zijn voor het mest- en stikstofprobleem.

Betaalbaar en beschikbaar

Ook in ons land is de start-up Paleo er trouwens al in geslaagd om de belangrijkste bouwsteen van mammoet-vlees (namelijk mammoetmyoglobine) te maken op basis van mammoet-DNA. Ook zij doen onderzoek naar de toepassingen ervan voor kweekvlees. En zo zijn er nog wel meer kweekvleesbedrijven in de wereld die aan de slag zijn met onconventionele soorten zoals tijger en zebra, of met meer toegankelijke soorten zoals kippen en varkens. Allemaal zijn ze volop bezig met het optimaliseren van de kweekprocessen en het verlagen van de productiekosten. Zo wordt kweekvlees in de toekomst hopelijk duurzaam, beschikbaar en betaalbaar voor alle klanten.