Dromen dieren? En waarover dan?

Het even checken als ze wakker worden, lukt niet. Gelukkig zijn er andere manieren waarop wetenschappers kunnen achterhalen of dieren al dan niet in dromenland belanden. Ze kijken daarvoor naar het slaapgedrag en de hersenactiviteit.

Slaapwandelen

In 1965 namen Franse wetenschappers een stukje uit de hersenstam van katten weg. Daardoor konden ze hun spieren niet meer ​‘uitschakelen’ tijdens hun REM-slaap. Dat gebeurt normaal wel, zodat er geen bewegingen en eventuele verwondingen mogelijk zijn. Maar ditmaal begonnen de katten dus wél te bewegen tijdens hun REM-slaap. Ze bewogen hun kopje, kromden hun rug en sommige vielen zelfs ingebeelde prooien aan. Conclusie: ze droomden.

Dag herbeleven

Vandaag kunnen onderzoekers ook zonder ingrijpende operaties checken of dieren dromen door hun hersenactiviteit te monitoren. Dat deden onderzoekers van het Massachusetts Institute of Technology enkele decennia geleden met een groepje ratten. Ze leerden ratten hun weg te vinden in een doolhof en registreerden ondertussen de hersenactiviteit. Toen ze die vergeleken met de hersenactiviteit tijdens de REM-slaap zagen ze hetzelfde activiteitenpatroon. De ratten herbeleefden dus hun tocht. De doolhof-droom duurde ook net zolang als het werkelijke parcours overdag. De onderzoekers beweren zelfs dat ze aan de hersenactiviteit precies konden zien waar de rat zich in het doolhof bevond.

Ook biologen aan de universiteit van Chicago ontdekten iets soortgelijks toen ze de hersenen van zebravinken onderzochten. Als de vogels een liedje zingen, duikt er bij elke noot een ander patroon op in hun hersenen. Diezelfde patronen zagen ze terug als ze sliepen, noot voor noot. De vogels droomden dus over de melodieën die ze overdag creëerden.

Echt dromen of niet?

Maar wéten de ratten de volgende ochtend dat ze ​‘s nachts door een doolhof renden? Herinneren de katten dat ze muizen probeerden te vangen? En beseffen de vogels dat ze zingen in hun slaap? Wij mensen kunnen ​‘s ochtends onze droom van realiteit onderscheiden, maar of dieren dat kunnen blijft onduidelijk. En is dromen écht ​‘dromen’ als je je er niet van bewust bent dat je het doet?