Broeikasgas als dierenvoeding?

Vis zit vol vitaminen, gezonde vetzuren en eiwitten. Het is wereldwijd dus een belangrijke voedingsbron. We eten er ook steeds meer van: de consumptie van vis en schaaldieren is sinds de jaren ​‘60 al verviervoudigd en volgens voedingsexperts zal de globale vraag nog eens verdubbelen tegen 2050.

Vandaag komt ongeveer de helft van de vissen die we eten uit viskwekerijen. Maar die kweekdieren hebben natuurlijk ook zelf voedsel nodig. Dit visvoer wordt gemaakt van oceaangewassen en van kleine visjes en kreeftachtigen die tijdens de visvangst worden bovengehaald. Maar de toenemende vraag naar vis, en dus naar visvoer, zet onze oceanen steeds meer onder druk.

Twee vissen in één klap

Onderzoekers aan de universiteit van Stanford hebben nu een antwoord op dit visvoer-probleem door tegelijkertijd een ander probleem aan te pakken — namelijk de enorme hoeveelheid methaan die we jaarlijks uitstoten en die een grote impact heeft op de klimaatverandering. De onderzoekers vormen het ene gewoon om tot het ander: ze maken visvoer van methaan, of beter gezegd dat doen de zogenaamde methanotrofe bacteriën.

Methaan is een geliefde voedingsbron van die methanotrofen. Als je die bacteriën in bioreactoren kweekt en ze gezuiverd methaan, gecombineerd met andere stoffen als fosfor en stikstof, geeft, dan kunnen ze het gas omzetten in een eiwitrijk mengsel dat qua voedingswaarde sterk lijkt op vismeel.

Groener en goedkoper

Bacteriën voeden met methaan gebeurt al een tijdje. Het spectaculaire aan dit Amerikaanse onderzoek is dan ook niet zozeer dat dit mogelijk is, maar vooral dat dit naast ecologisch ook economisch interessant is. De wetenschappers rekenden immers uit dat ​‘methaan-voer’ goedkoper kan worden dan klassiek visvoer als we er ​‘afval-methaan’ voor gebruiken, afkomstig van de olie- en gasindustrie, waterzuiveringsinstallaties en stortplaatsen. Al vermelden de onderzoekers er wel nog bij dat de initiële kosten voor de installatie redelijk hoog zijn en dat de productiekost ook afhangt van de elektriciteitsprijs die af en toe durft te pieken.

Toch heeft deze business case potentieel, aldus de wetenschappers: alleen al met het methaanafval van de grootste bronnen in Amerika kunnen we al voorzien in 14% van de wereldwijde vraag aan visvoer. En als het door technologische vooruitgang gemakkelijker en goedkoper wordt om ook methaan van kleinere bronnen te verzamelen, dan kunnen we zelfs groeien tot 100%.

Te land, ter zee en in de lucht

Er bestaan vandaag al alternatieven voor visvoer die het oceaanleven niet bedreigen, zoals voeder uit sojabonen. Maar die hebben dan weer een impact op het land door het vele water, de meststoffen en de pesticiden die nodig zijn om de gewassen te telen. Door bacteriën te gaan vetmesten met methaan kunnen we dus zowel onze oceanen, als ons land sparen, en we onderscheppen meteen ook het methaan dat anders in onze atmosfeer zou belanden. Het feit dat de wetenschap erin sloeg om twee complexe problemen — klimaatopwarming en overbevissing – simultaan aan te pakken, zou dus wel eens een straffe duurzame stap vooruit kunnen zijn.